Jantien de Boer over Landschapspijn bij de Netwerkbijeenkomst van 11 september

Jantien de Boer:
Landschapspijn is de pijn die je voelt als je kijkt naar het landschap en hoe dat is veranderd. Gelanceerd in 2017 en het is een term die veel pijn losmaakte. De Boer bestaat niet. Er zijn heel veel verschillende typen boeren die elk heel verschillend boeren.
Als ik het over de boer heb, bedoel ik eigenlijk meer de agro-industrie. Landschapspijn was een noodkreet die ook door andere heel erg werd gevoeld. Het woord is bedacht door trekvogelspecialist Theunis Piersma. Toen ik dat las, wist ik wat hij bedoelde en voelde het.
Piersma schreef over afnemend weidevogelpopulatie en kruidenrijk grasland. Het gevoel appelleerde bij mij aan verlies. Hebben we of natuur er nog iets over te zeggen over  het land van de boeren, de weidevogels, de bloemen van mij of van de Egbert van der Velde 45 dagen om Leeuwerikjong om groot te worden? Grutto zelfs …
Het ter discussie stellen was het meest spannende wat ik heb gedaan in mijn journalistieke loopbaan. Het maakte ontzettend veel emoties los. Positieve en negatieve. Er waren ook lezers die hoopten dat ik als een goeroe een oplossing wist voor dit systeemvraagstuk. Met het woord van Theunis Piersma raakte ik een open zenuw bij burgers en boeren.
In 2018 organiseerde de LC er een lezersavond over. Ik zag toen veel ingehouden emoties. Egbert vertelde over de spanningen in het veld en de gruttostand die onder druk staat. Het ecosysteem is kapot. Hij ziet jaar op jaar achteruitgang in het veld. De redactiebrievenbus van de krant stroomde over.
Landschapspijn wordt gevoeld door burgers, maar ook door boeren die niet meer weten hoe ze uit het systeem moeten komen.
Ik heb het gevoel dat er sinds 2017 geen bal is veranderd. Sla de kranten erop na. Stikstof heeft land platgelegd. Rechters moeten onze politici aan hun zelfgemaakte afspraken houden. Boeren weten niet waar ze aan toe zijn, de agro-industrie heeft met succes een partij in het zadel gehouden. Als mij nu vraagt hoe ik er tegen aankijkt, krijg je geen hoopvol verhaal. De kloof tussen het platteland en Den Haag is nog groter geworden.
Een paar weken geleden was ik in de rechtbank in Groningen. Ik keek naar 8 PAS-melders die in het nauw zitten. Allemaal kleine boeren die allemaal redelijk extensief werken. In het huidige systeem leggen ze het af.
De muur waar we met 180 km per uur op afrijden blijft staan.