Energie besparen: maak er werk van!

“In elk huis, ongeacht de leeftijd, kan energie worden bespaard. Ga daarmee aan de slag; energie blijft
duur”, hield adviseur duurzaamheid Gerk Jan Kuipers van de gemeente Leeuwarden 22 februari de
bezoekers van de tweede netwerkavond van Dorpsbelang voor.

Er zijn verschillende websites die handig zijn om te raadplegen. Kuipers noemt als eerste:
www.verbeterjehuis.nl. De site bevat een verbetercheck die inzicht geeft welke stappen in uw specifieke
situatie het best kunnen worden genomen om uw woning te verduurzamen. Andere sites die Kuipers
noemt zijn:

energieloketleeuwarden.nl
milieucentraal.nl
rvo.nl (voor subsidies)

En het energieloket van de gemeente Leeuwarden dat te bereiken is via telefoonnummer 14058.
Leeuwarden kreeg net als alle andere gemeentes in Leeuwarden van het Rijk de opdracht om in beeld
te brengen welke opties er zijn voor de wijken, buurten en dorpen om richting 2050 gasloos te worden.
De energietransitie in de buitendorpen van de gemeente, schetst Kuipers, gebeurt als laatste richting
2050. Omdat in dorpen de woningen relatief ver uit elkaar staan, wordt een hybrideopstelling van groen
gas met een kleine warmtepomp als meest effectief gezien. Het groene gas is afkomstig van
veehouders uit de regio. Groen gas is opgewerkt biogas en heeft dezelfde verbrandingswaarde als
aardgas.

All electric
De gemeente Leeuwarden telt 130 wijken, buurten en dorpen. Voor elk van hen heeft de gemeente in
kaart gebracht welke vorm van energie daar het best zou kunnen worden toegepast. Kuipers maakt
onderscheidt in warmtenet (geothermie, restwarmte, aquatische energie of zonnethermiek); groen gas
(of in een later stadium synthetisch gas en waterstof) en all electric (zonnepanelen, goed geïsoleerd,
warmtepompen, infrarood). Op verschillende plaatsen in Nederland worden proeven gedaan met
nieuwe vormen van energie. De gemeente Leeuwarden doet die zelf ook.
De gemeente Leeuwarden gebruikt jaarlijks een 80 miljoen kuub gas. De gemeente telt 60.000
woningen. 10.000 daarvan komen in aanmerking voor all electric. Nog eens 10.000 woningen
(waaronder Wirdum en Swichum) gaan in de toekomst over op groen gas. De andere woningen krijgen
een energievorm die valt onder warmtenet. De omschakeling naar all electric staat voor de jaren na
2030 op de rol. Om dat goed van de grond te laten komen, is het nodig dat Liander het net verzwaard.
“Het mooie van groen gas”, geeft Kuipers aan, “is dat er niets aan de infrastructuur in het huis hoeft te
veranderen. Groen gas komt gewoon door de bestaande leiding en gasmeter in de woning. Veehouders
verzorgen nu zomers al vaak 100 procent van de gasvoorziening. Als er meer groen gas wordt gemaakt
dan verwerkt, dan zou dat net als nu met aardgas gebeurt, ondergronds kunnen worden opgeslagen.
Op welke wijze je huis in de toekomst ook wordt verwarmd, elektrisch koken wordt de standaard.”

Slimmer omgaan met energie
Zonnepanelen is jaren heel lucratief geweest, maar de salderingsregeling gaat er af. Dat maakt
investeren in zonnepanelen minder aantrekkelijk Ter illustratie zette Kuipers de huidige situatie met
terugleververgoeding naast die zoals die per 2025 van kracht wordt (zie illustraties). Hieruit blijkt dat het
voordeel van zonnepanelen kleiner wordt (de terugverdientijd wordt langer), maar desalniettemin blijft
investeren in zonnepanelen aantrekkelijk.
De kosten voor energie blijven in de toekomst hoog. “Iedereen zal meer gaan betalen voor wat hij nodig
heeft”, zegt Kuipers. “Energie opslaan is nog een kostbare zaak. Dat dwingt tot het slim ermee
omgaan”, vervolgt de adviseur duurzaamheid. “Bijvoorbeeld de wasmachine laten draaien of de
warmtepomp laten werken op het moment dat de zon schijnt en energie wordt opgewekt.”

Ilona Lesscher

Bonnie Veenstra van de gemeente Leeuwarden zoekt belangstellenden die zich willen inzetten voor
een groendag. Die kan in het teken staan van slim omgaan met regenwater (zoals bij actie Steenbreek)
of het vergroenen van daken. “Mijn wens is dat elke buurt of dorp jaarlijks een groendag organiseert”,
zegt Veenstra. Belangstellenden die dat willen oppakken, kunnen daarbij de hulp van Veenstra
inschakelen.